هدف ما از انتشار این مطلب شرح کامل انواع وکیل حقوقی و کیفری می باشد که افراد را با توجه به شرایطی که دارند راهنمایی به انتخاب بهترین گزینه می نماید. چنانچه به دلایلی درگیر پرونده های حقوقی و کیفری شده اید چه شاکی باشید و چه مجرم، حضور یک وکیل جهت حمایت از شما در دادگاه لازم است. این وکیل می تواند انتخابی، تعیینی، اتفاقی، تسخیری، معاضدتی و… باشد که در ادامه همه آنها را بطور کامل شرح می دهیم.
چنانچه در تهران بزرگ به وکیل کارکشته و حرفه ای نیاز دارید، با مشاوران وکیل تهران تماس حاصل فرمایید. تیم حرفه ای علی ابراهیمی مهر آماده ارائه بهترین راهکار جهت رفع مشکل پرونده حقوقی و کیفری شما می باشند. جهت دریافت مشاوره با شماره 09120336862 تماس حاصل فرمایید.
انواع وکیل دادگستری
وکیل ها از نظر قانونی به سه دسته وکیل دادگستری، وکیل مدنی و وکیل مع الواسطه تقسیم می شوند که وکیل دادگستری با توجه به شرایط موکل، به چند نوع وکالت تعیینی، وکالت اتفاقی، وکالت تسخیری ، وکیل کارآموز، وکیل معاضدتی، وکیل سازمانی، وکیل انتخابی، وکیل ایثارگران و وکالت معاضدت تقسیم می شوند. در ادامه این مطلب به شرح کامل هر یک از آنها می پردازیم.
1. وکیل انتخابی
وکیل پایه یک دادگستری، که شما به عنوان وکیل پرونده خود انتخاب می کنید و با وی قرارداد وکالت جهت دفاع و پیگیری پرونده امضا می کنید را وکیل انتخابی می کویند.
2. وکیل تعیینی
وکالت تعیینی یا وکالت قراردادی آن است که هریک از اصحاب دعوا برای اقامه و تعقیب آن و دفاع از حق، به وکیل دادگستری مراجعه و با وی قرارداد وکالت می‌بندند. وکیل دادگستری شخصی است که به غیر از داشتن تحصیلات حقوقی باید پروانه‌ی وکالت کردن را از قوه قضاییه یا از کانون وکلا در پی قبولی در امتحان، اخذ کرده باشد.
3. وکیل سازمانی
با توجه به قانون حمایت قضایی از کارمندان نیروهای مسلح، زمانیکه یکی از کارمندان آن سازمان در امور خدمتی با مشکلات حقوقی و قضایی مواجه شوند، سازمان محل خدمت وی موظف است وکیل و متخصص حقوقی خود مسئول رسیدگی به پرونده آن کارمند کند. به وکلایی که از سوی این نوع سازمان برای دفاع پرونده انتخاب می شوند، وکیل سازمانی می گویند.
4. وکیل اتفاقی
در کنار وکالت تعیینی، وکالت اتفاقی یا موقت قرار می‌گیرد. در این نوع وکالت اشخاصی که معلومات و اطلاعات کافی برای وکالت کردن داشته باشند اما مجوز یا پروانه دائم وکالت را دارا نباشند یا به عبارتی شغل اصلی آنها وکالت نیست، می‌توانند در صورت صدور مجوز از کانون وکلا، در هر سال سه دفعه برای اقوام و نزدیکان نسبی (آنهایی که به‌واسطه‌ی پدر و مادر با شخص رابطه‌ی خویشاوندی دارند) و سببی (آنهایی که به‌واسطه ازدواج، با شخص رابطه خویشاوندی می‌یابند مانند پدرشوهر یا در درجه دورتر؛ دایی شوهر و به همین ترتیب) تا درجه دوم از طبقه سوم (مانند پسر عمه و دختر دایی) در مراجع قضایی وکالت نمایند. البته قابل ذکر است که صرف داشتن تحصیلات حقوقی برای اخذ اجازه‌نامه کفایت نمی‌کند و در همین راستا کانون وکلا می‌تواند قبل از مجوز دادن برای وکالت اتفاقی، با شخص مصاحبه علمی کرده و در صورت نداشتن اطلاعات کافی، از دادن مجوز خودداری کند.
5. وکیل کارآموز
افرادی که در رشته های حقوق تحصیل نمودند و پس از شرکت و قبولی در آزمون کانون وکلای دادگستری، باید دوره کارآموزی را نزد وکیل حرفه ای و با تجربه پشت سر بگذارند. آنها می توانند ضمن گذراندن این دوره وکالت پرونده های سبک را عهده دار شوند. به این نوع وکلا، وکیل کار آموز می گویند.
۳. وکیل تسخیری
وکالت تسخیری یا وکالت انتخابی نوعی از وکالت است که از طرف دادگاه در امور کیفری به‌منظور برابری موقعیت متهم و دادستان برای نتیجه‌ی عادلانه‌ی آن و دفاع از حقوق متهم به وکلای دادگستری ارجاع می‌شود. دامنه‌ی اختیارات وکیل تسخیری با وکیل تعیینی تفاوتی ندارد و تنها در مرجع تعیین‌کننده متفاوت است.
در برخی از امور کیفری که مجازات آنها اعدام، قصاص نفس، سنگسار یا حبس ابد است، به دلیل پایین بودن معلومات حقوقیِ متهمین برای دفاع از خود در این جرایم سنگین، داشتن وکیل در دادگاه اجباری است. حال اگر شخص متهم، نخواهد یا نتواند وکیلی به دادگاه معرفی کند یا حتی خودش نیز چنین درخواستی نکند، دادگاه اجبارا برای وی وکیل تسخیری تعیین می‌کند. البته در جرایم منافی عفت عمومی (مانند زنا و لواط و …) متهم اختیار دارد که از حضور یا معرفی وکیل برای خود امتناع کند.
4. وکیل ایثارگران(وکیل حمایتی)
وکیلی که از سوی بنیاد جانبازان و یا بسیجیان مسئول رسیدگی به پرونده های حقوقی و کیفری خانواده ایثارگران و بسیجیان می شود را “وکیل ایثارگران” می گویند. بطور معمول این وکلا از بین وکلای قضائی که در اجرای قانون حمایت قضایی و یا قانون سپاه از دفتر حمایت قضایی پروانه دریافت نموده اند انتخاب می شوند.
5. وکیل معاضدتی
در راستای وکالت تسخیری، وکالت معاضدتی یا انتخابی قرار می‌گیرد اما برخلاف وکالت تسخیری، این نوع وکالت در امور مدنی (مانند انحصار وراثت و تقسیم ارث، نکاح و طلاق) و برای خواهان دعوا کاربرد دارد. به این صورت که دادگاه شرایط خواهان را بررسی می‌کند و اگر واقعا شخص توانایی پرداخت حق‌الوکاله نداشته باشد، وی را به کانون وکلا معرفی می‌کند. وکیل معاضدتی مکلف است با موکل قرارداد حق‌الوکاله تنظیم کند و نسخه‌ای از آن را برای واحد معاضدت قضایی واقع در کانون وکلا ارسال کند و در صورت اتمام دعوا و حاکم شدن موکل یا اخذ محکوم‌به، باید یک پنجم حق‌الوکاله را وصول و به صندوق کانون پرداخت کند مگر اینکه بتواند ثابت کند که دریافت حق‌الوکاله قانونا ممکن نیست.
6. وکیل قوه قضائیه
وکیل قوه قضاییه کسانی هستند که موفق به دریافت پروانه وکالت، در رابطه با اجرای قانون پنج ساله سوم توسعه اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی کشور از مرکز امور کارشناسان قوه قضائیه و مشاورین حقوقی شدند.