چک چیست ؟ در قوانین جمهوری اسلامی ایران چه جایگاهی دارد؟
قانون چک دارای 23 ماده بوده و این قانون در خصوص انواع چک است و میتواند شرایط و چگونگی صدور چک را بیان کند. این قانون برای اولین بار در تیر ماه سال 1355 تصویب شد و آخرین اصلاحیه آن در سال 1397 مجددا به تصویب رسید. در حال حاضر بسیاری از روابط اقتصادی و مالی با کمک چک انجام میشود و بسیاری از دولتها تصمیم دارند چک را جایگزین پول و نقدینگی کرده و به آن اعتبار و اهمیتی دهند که افراد جامعه بتوانند به راحتی در روابط مالی آن را به کار گیرند. برای وصول چک برگشتی می توانید با مشاوران ما در تماس باشید( وکیل چک در تهران )
در یک تعریف کوتاه میتوان گفت چک نوشتهای است که میتوان به موجب آن وجهی از طرف صادر کننده به حساب فرد دریافت کننده واریز شود. چک دارای انواع مختلفی است و طبق قانونی که برای چک در سال 1372 معرفی شد، به طور کلی 4 نوع چک نام برده شده که عبارتند از: چک عادی، چک تایید شده، چک به صورت تضمین شده و چک مسافرتی. در بخش بعد بیشتر در خصوص هر یک از چکها صحبت خواهیم کرد.
انواع چک را بهتر بشناسید
همانطور که گفته شد چک دارای 4 نوع مختلف است که در این بخش هر یک را برای آشنایی بیشتر برای شما شرح خواهیم داد.
چک عادی: به چکی گفته میشود که فرد دارنده حساب، چک را بر عهده حساب خود صادر میکند حال گیرنده وجه چک میتواند خود صادر کننده یا حامل چک باشد و یا اینکه چک در وجه شخص معینی و یا به حواله کسی صادر شود. در این نوع چک، تضمین کننده و به معنای کلی پشتوانهای وجود ندارد که به جز صاحب چک بتواند اعتبار شخص صادر کننده را تایید کند.
چک تایید شده: به چکی که از طرف صاحب حساب جاری و به عهده بانک صادر شود و بانک نیز آن را تایید کند که در حساب جاری شخص صادر کننده چک به میزان درج شده در چک وجه در حساب وجود دارد، چک تایید شده گفته میشود. بانک بعد از تایید این موضوع وجه را از حساب صادر کننده مسدود کرده و بعد آن را به آورنده چک که تایید شده باشد، پرداخت میکند. این نوع چک اعتبار بیشتری نسبت به چکهای عادی دارد و بیشتر در کشورهایی همچون آمریکا و فرانسه از آن استفاده میشود. در حال حاضر چک تایید شده به صورتهایی همچون کارت چک و یا کارت تضمین چک وجود دارد و مورد استفاده قرار میگیرد.
چک تضمین شده:به چکی که بنا به درخواست مشتری و توسط بانک صادر شود و پرداخت آن نیز از طرف بانک تضمین و تایید شده باشد چک تضمین شده میگویند. بانکها با توجه به تقاضای مشتریانی که حتی حساب جاری هم ندارند میتواند مبادرت به صدور چک تضمین شده کند. البته به این نوع چک در اصطلاح چک رمزدار هم گفته میشود.
چک مسافرتی: به چکی که از طرف بانک صادر میشود و وجه آن در تمامی شعب بانکها و توسط نمایندگان و کارگزاران قابل پرداخت است، چک مسافرتی میگویند. جهت تهیه چک بانکی میتوان از تمامی بانکها آن را دریافت کرد زیرا بانکها امکان صدور چک به صورت تضمینی و مسافرتی را دارند.
چک صیادی به چه معناست؟
در حال حاضر نسل جدیدی از چکها صادر شده است که به آنها چک صیادی گفته میشود. واژه صیاد برگرفته از حروف اول کلمات “صدور یکپارچه الکترونیکی دسته چک” است. این نوع چکها باعث شده است تا اطلاعات چک به صورت آنلاین در دسترس افراد متقاضی قرار گرفته و بدین صورت امکان شناسایی و اعتبارسنجی را برای افراد فراهم آورده است.
چک صیادی در پایان شهریور ماه سال 1396 با هدف متمرکز سازی درخواستهای دسته چک صادر شد و اهدافی همچون موارد زیر را در نظر دارد:
- اعتبارسنجی یکپارچه
- کنترل سابقه و صلاحیت فرد درخواست دهنده چک
- امکان دریافت وضعیت عملکرد صادر کننده چک توسط گیرنده چک
- افزایش امنیت این نوع چک نسبت به سایر چکها
- و غیره
آشنایی با درخواست اجراییه چک
یکی از روشهایی که میتوان به کمک آن در خصوص چکهای برگشتی اقدامات لازم را انجام داد، اقدام علیه صادر کننده چک یا همان چک از طریق اداره ثبتآن هم از طریق دایره اجرایی ثبت است. با این روش فرد دارنده چک میتواند از طریق دایره اجرایی در خصوص چک برگشتی ( وکیل چک در تهران ) اقدام کرده که این اقدام ملزم به اقداماتی همچون ثبت از طریق ادارات ثبت اسناد بوده که نیازمند یک سری شرایط است:
- این کار فقط علیه شخصی که صادر کننده چک بوده امکان پذیر است.
- باید امضای چک با نمونه امضای صادر کننده در بانک تطابق داده شود و این مدرک موجود باشد.
- کسی که چک را صادر کرده دارای اموالی باشد و دارنده چک آن اموال را به اجرای ثبت معرفی کند. البته لازم است بدانید که ثبت این مورد منجر به جلب بدهکار نمیشود.
- 5 درص از مبلغ چک باید از سوی دارنده چک پرداخت شود.
- در مرحله آخر، لاشه چک از دارنده چک گرفته شده و در این صورت شکایت کیفری وی از طریق دادگستری امکان پذیر نخواهد بود مگر اینکه دارنده چک از اجرای ثبت منصرف شود و بخواهد چک را در دادگاه مسترد کند.
تامین خواسته فوری یعنی چه؟
در معنای لغوی تامین به معنای ایمن و محفوظ نگه داشتن است و کلمه خواسته در کنار این کلمه میتواند معنی درخواست ایمنی را در خصوص دعوا بیان کند. بنابراین تامین خواسته به معنای در امنیت قرار دادن خواسته دعوا نیز شناخته میشود. براساس این درخواست فرد متقاضی خواهان این امکان از طرف دادگاه است که امنیت وی تامین شود در این صورت باید خواسته دعوا بازداشت شده تا امنیت وی فراهم شود. در این صورت فرد میتواند از امنیت برخوردار شود که البته برای صدور تامین خواسته فوری شرایطی وجود دارد که در جهت صدور این درخواست باید برای دادگاه صادر شود.
آشنایی با برخی از قوانین چک ( وکیل چک در تهران )
همانطور که در ابتدای این مطلب گفته شد قوانین چک شامل 23 ماده است که ما در این بخش تنها به چند مورد از آن اشاره میکنیم:
- تمامی بانکها موظف هستند که بر روی چک نام و نام خانوادگی صاحب حساب را درج کنند.
- در صورتی که فرد صادر کننده چک قبل از تاریخ شکایت به صورت کیفری، وجه چک را به صورت نقدی به دارنده چک پرداخت کند و موافقت شاکی را جلب کند قابل تعقیب به صورت کیفری نخواهد بود.
- هر شخصی که از بسته بودن حساب خود مطلع باشد و با آگاهی به این موضوع مبادرت به صدور چک کند عمل این فرد صدور چک بیمحل نام میگیرد.
- شخص دارنده چک میتواند وجه چک و ضرر و زیان خود را در دادگاه مطالبه کند.
- وجود چک در دست صادر کننده چک بهمعنی پرداخت وجه و انصراف شاکی از شکایت خود است مگر اینکه مشکلات دیگری در این بین رخ داده باشد.
- مسئولیت پشت نویسی چک مطابق با قوانین و مقررات مربوطه کماکان وجود دارد.
وکیل چک برگشتی
چک نوشتهای است که به موجب آن صادرکننده میتواند تمام یا مقداری از پول خود را که در بانک دارد، بگیرد یا به شخص دیگری بدهد.
- مدت زمان شکایت کیفری چک چقدر میباشد؟
- آیا میتوان چک ضمانتی را از طریق شکایت کیفری وصول کرد؟
- اگر وصول چک توسط وکیل پایه یک دادگستری انجام شود چه مزایایی خواهد داشت؟
- در صورتیکه ده سال از تاریخ چک بگذرد آیا میتوان آن را وصول کرد؟
- آیا کارفرما میتواند بدون دلیل موجه چک تضمینی که از کارگر گرفته است را وصول کند؟
- آیا اگر چک وعده دار باشد و اثبات شود قبلا صادر شده است میتوان شکایت کیفری کرد؟
چک باید به صورت نقد و بدون وعده صادر شود. زیرا چک باید همانند اسکناس وسیله پرداخت نقدی باشد. بنابراین اگر به فرض مثال، امروز چکی برای تاریخ فردا یا هفته یا ماه یا سال آینده صادر شود، صادرکننده چک مجازات کیفری نخواهد شد، زیرا این چک حقوقی است. صدور چک بدون وعده، بسیار کم پیش میاید و حتی بسیاری از چکهایی که صادرکنندگان آن توسط دادگاه به مجازات حبس محکوم میشوند، در واقع چکهای وعده دار و حقوقی هستند اما دلیل تعیین مجازات در این موارد آن است که صادرکنندگان چک به عنوان متهم در دادسرا یا دادگاه قادر به اثبات این موضوع که چک به صورت وعدهدار (مدت دار) صادر شده است نیستند.
بیشتر مردم تصور میکنند، چکی که حقوقی میشود از اعتبار افتاده و بیارزش است در حالی که اینگونه نیست و در چکهای حقوقی فقط صادرکننده قابل تعقیب و مجازات کیفری نیست ولی میتوانند وجه چک را وصول نمایند و به حق خود برسند. زمانیکه دارنده چک یا کسی که چک به نام او پشت نویسی شده است، متوجه شود که در حساب صاحب چک، پولی وجود ندارد که به او بپردازند، ابتدا باید، چک را برگشت بزند و پس از آن یک گواهی عدم پرداخت که شامل مشخصات چک و صادرکننده آن و علت پرداخت نشدن چک است را به همراه مهر و امضا از بانک دریافت کند تا بتواند مراحل بعدی شکایت را ضمن مراجعه به وکیل انجام دهد.
اگر وصول چک توسط وکیل انجام شود چه مزایایی خواهد داشت؟
- مدت زمان صدور حکم علیه صادرکننده چک کمتر میباشد.
- نیازی به حضور شاکی یا خوهان در دادگاه نخواهد بود.
- در صورت شناسایی اموال وکیل چک در تهران میتواند سریعا آنها را توقیف کند.
- وکیل میتواند برای جبران ضرر و زیان موکل و خسارت تاخیر، دادخواست جداگانه تنظیم کند.
- در صورتیکه چک جنبه کیفری داشته باشد وکیل میتواند حکم جلب صادرکننده را بگیرد.
سوالات چک (گلچین پرسشهای مردمی در طی ۸ سال)
- در صورتیکه ده سال از تاریخ چک بگذرد آیا میتوان آن را وصول کرد؟
بله مرور زمان نخواهد داشت و در هر زمانی میتوان برای وصول چک اقدام کرد. - در صورتیکه 5 ماه از تاریخ صدور چک گذشته باشد میتوان برای شکایت کیفری چک اقدام کرد؟
بله برای شکایت کیفری چک شش ماه از تاریخ صدور چک و شش ماه از تاریخ اخذ گواهی عدم پرداخت میتوان اقدام کرد. - آیا اگر چک وعده دار باشد و اثبات شود قبلا صادر شده است میتوان شکایت کیفری کرد؟
خیر در صورتیکه چک وعده دار باشد فقط میتوانید برای وصول چک از طریق حقوقی اقدام کنید. - آیا میتوان چک ضمانتی را از طریق شکایت کیفری وصول کرد؟
خیر در صورتیکه چک بابت ضمانت داده شده باشد فقط از طریق حقوقی قابل وصول است. - اگر چک سفید امضا باشد میتوان ضمن تکمیل آن را وصول کرد؟
بله دادن چک سفید امضا به معنای آنست که شما میتوانید مبلغ و تاریخ چک را تکمیل کرده و برای وصول آن اقدام کنید. - آیا کارفرما میتواند بدون دلیل موجه چک تضمینی که از کارگر گرفته است را وصول کند؟
خیر اولا این کار خیانت در امانت است ثانیا در صورتیکه کارگر از تعهدات خود سرپیچی کند کارفرما فقط از طریق حقوقی میتواند برای وصول چک اقدام کند. - مدت زمان شکایت کیفری چک برگشتی چقدر میباشد؟
حداکثر شش ماه از تاریخ صدور چک باید چک برگشت بخورد و شش ماه از تاریخ گواهی عدم پرداخت فرصت برای شکایت میباشد لذا بعد از این موعد فقط از طریق حقوقی میتوان اقدام کرد. - در صورتیکه چکی برگشت بخورد برای وصول آن چه باید کرد؟
بعد از دریافت گواهی عدم پرداخت میتوان از طریق اجرای ثبت اموال صادرکننده را توقیف کرد و یا از طریق دادگاه حسابهای بانکی دیگر ایشان را مسدود کرد.